Als je niets te verliezen hebt, is (bijna) alles gewin…
Bovenstaande zin klinkt misschien als een cliché, een vage uitspraak waarmee je alle kanten op kunt, een waarheid-als-een-koe. Vrijwel onbeperkt toepasbaar op allerlei materiële en niet-materiële zaken in een mensenleven en derhalve van weinig waarde. Want iets wat elke uniciteit mist en overal bij gebruikt kan worden, is meestal voor een koopje te krijgen.
Maar nee, bovenvermelde uitspraak staat uitsluitend in een religieuze context en heeft betrekking op de avondmaalsviering in de kerk, waarover ik onder de titel ‘God proeven’ eerder schreef. Deze avondmaalsviering is in principe bedoeld voor gelovigen, voor christenen, voor Jezus-volgers en -liefhebbers.
Dus wat doe je als je jezelf in geen enkel opzicht tot één van bovenstaande categorieën rekent maar toch deel wilt nemen aan dit ‘heilig sacrament’??
Maar waarom wil je eigenlijk deelnemen, waarom zou je die moeite doen als het toch niet voor jou is? Wel, misschien hoop je toch dat er dan iets met je gebeurt als je dat brood eet en die wijn drinkt: een wondertje, een knipoog van God, iets waarmee je verder kunt op je levensweg. En je hebt niets te verliezen, want je leven is nu al zo grijs soms (in spiritueel opzicht) dat het alleen maar beter kan worden en weinig slechter.
Er is trouwens wel een (latente) angst dat God boos zal worden als je aangaat, want met die angst ben je opgegroeid in de kerk van je jeugd. ‘Wie dan onwaardig dit brood eet en deze beker drinkt, die eet en drinkt zichzelf een oordeel’, zo staat het in het oude avondmaalsformulier en dat klinkt behoorlijk bedreigend. ‘Onwaardig’ betekent in dit verband: als verstokte zondaar of als ongelovige toch deelnemen aan dit sacrament. En dat genoemde ‘oordeel’ betekent niets minder dan de dood, waarmee God je kan straffen als je onwaardig aangaat…..
Maar als je niets te verliezen hebt, kun je zo’n waarschuwing en bedreiging maar beter terzijde leggen, een mens moet soms risico’s nemen in het leven, ook in het geestelijke. Als een oudtestamentische Jakob die worstelt met de Engel, dat is: met God zelf. Want het blijft een gevecht, een worsteling, een struggle met twijfels en met weinig-christelijke verlangens in het leven van alle dag. Met vaak meer ongeloof dan geloof en God als een onzichtbare entiteit oneindig ver weg en de wereld om je heen heel dichtbij.
Maar je wordt ouder en een van de weinig zekerheden die je hebt, is de zekerheid dat je dood gaat. En wat ligt er dan achter de horizon van de tijd??
Niets te verliezen, (bijna) alles gewin. Zoals ik het zie, op dit moment in de tijd.
Tis Altijd Wat 